Page 33 - เรื่อง วัสดุวัฒนธรรม ปูนโบราณ จิตรกรรมฝาผนัง และอาณาจักรทวารวดี
P. 33
29
5. อาณาจักรทวารวดี: เมืองนครปฐมโบราณ
่
ส าหรับผู้ที่ไม่ได้อยู่ในแวดวงของประวัติศาสตร์ อาจเกิดค าถามว่า “อาณาจักรทวารวดี” เก่าแก่แคไหน
เก่ากว่าสุโขทัยหรือไม่ ค าตอบคือ อาณาจักรทวารวดีเกิดขนประมาณพุทธศตวรรษที่ 12-16 (1,450-1,000 ปี
ึ้
มาแล้ว) เก่าแก่กว่าสุโขทัย โดยเมืองนครปฐมโบราณนั้นเป็นส่วนหนึ่งของอาณาจักรทวารวดี ในช่วงก่อนสมัย
อยุธยา เมืองนครปฐมโบราณเป็นเมืองที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในประเทศไทย มี “พระประโทณเจดีย์” เป็นศาสน
สถานกลางเมืองโบราณดังแผนผังในภาพที่ 11 (สฤษดิ์พงศ์ ขุนทรง และ อนุรักษ์ ดีพมาย, 2564) ชุมชนนอก
ิ
เมืองมีศูนย์กลางคือ “พระปฐมเจดีย์” ซึ่งตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเมือง ชาวนครปฐมและคนไทยจะรู้จักองค์
ุ
พระปฐมเจดีย์หรือชื่อเดิมคอ “พระปทม (สถานที่ที่พระพทธเจ้าเสด็จมาบรรทม)” เป็นอย่างดีจากต านาน
ื
“พญากง”และ “พญาพาน” ส าหรับชื่อ “พระปฐมเจดีย์” ถูกตั้งโดยรัชกาลที่ 4 เพื่อให้ถูกต้องตรงตามประวัติ
่
ความเป็นเจดีย์เก่าแกที่ถูกสร้างก่อนเจดีย์องค์อื่นๆ พระปฐมเจดีย์ถูกน าไปเชื่อมโยงกบที่ตั้งของสุวรรณภูมิซึ่ง
ั
เป็นดินแดนที่พระเจ้าอโศกมหาราชเคยส่งสมณทูตมาเผยแผ่พระพุทธศาสนา เนื่องจากพบหลักฐานต่าง ๆ (สม
เด็จฯ กรมพระยาด ารงราชานุภาพ, 2505) ดังนี้
1. จากรูปทรงเจดีย์องค์เดิม (ก่อนบูรณะซ่อมแซมในปี พ.ศ. 2396) มีลักษณะคล้ายสถูปสมัยพระเจ้า
อโศกมหาราช
2. การพบธรรมจักรศิลาจ านวนมาก ซึ่งธรรมจักรศิลานั้นใช้เป็นปูชนียวัตถุแทนองค์พระพุทธเจ้า
ภาพที่ 11 แผนผังเมืองนครปฐมโบราณ (สฤษดิ์พงศ์ ขุนทรง และ อนุรักษ์ ดีพมาย, 2564)
ิ
